4 mins read

Tác dụng phụ nguy hiểm của EPO – yếu tố cần lưu ý trong liệu trình điều trị ký sinh trùng máu

admin0Tagged ,
Mục lục

Erythropoietin là hormone được sản xuất bởi thận và có chức năng kích thích tạo máu. r-HuEPO (recombinant human EPO – EPO của người) được sử dụng thường xuyên và rộng rãi trên chó và mèo để kích thích tạo máu trong liệu trình điều trị ký sinh trùng máu và suy thận mãn tính.

Erythropoietin-EPO-is-required-for-red-blood-cell-production-EPO-is-produced-in-the.png

Tuy nhiên, một trong những tác dụng phụ phổ biến nhất (30% mèo điều trị với EPO) là thiếu máu không tái tạo kéo dài dai dẳng. Tình trạng thiếu máu thậm chí còn nặng hơn cả trước khi sử dụng EPO và cực kỳ nguy hiểm đến tính mạng.

images.jpeg

Nguyên nhân và cơ chế sinh bệnh:

  • Nguyên nhân là do sự hình thành của kháng thể trong cơ thể kháng lại hormone r-HuEPO của người và miễn dịch chéo đã khiến cho kháng thể này kháng lại cả hormone EPO nội sinh của cơ thể chó và mèo tiết ra. Những nguyên bào, tế bào tiền thân của hồng cầu cũng bị ảnh hưởng khá nghiêm trọng. Tình trạng này được gọi là “Pure Red Cell Aplasia” (PRCA). PRCA cũng xảy ra khi chó nhiễm Parvovirus hoặc mèo nhiễm FeLV.

Chẩn đoán:

  • Kháng thể này được tạo ra trong khoảng thời gian từ 1-6 tháng kể từ khi bắt đầu sử dụng r-HuEPO. Vì vậy, các bác sĩ nên theo dõi và dự đoán tiến triển bệnh trong khoảng thời gian đó khi chó mèo có dấu hiệu suy giảm hồng cầu nhanh.
  • Chẩn đoán thông qua bệnh sử có sử dụng r-HuEPO, Công thức máu và phết máu (lưu ý hồng cầu lưới, số lượng bạch cầu và tiểu cầu bình thường) và sinh thiết tuỷ xương.

Điều trị:

  • Điều trị khá phức tạp kết hợp giữ truyền máu nhiều lần đi kèm với sử dụng liệu pháp ức chế miễn dịch.
  • Chưa có nghiên cứu khẳng định liều và thời gian sử dụng r-HuEPO có liên quan đến tần suất xảy ra biến chứng này. Tuy nhiên, ngưng sử dụng r-HuEPO sẽ ngưng hình thành kháng thể và kháng thể sẽ mất đi trong vài tháng. Điều quan trọng là cần phải duy trì khả năng sinh tồn cho thú bệnh bằng truyền máu nhiều lần trong thời gian đó cho đến khi kháng thể biến mất.
  • Darbepoetin là một dạng hyperglycosylated của r-HuEPO và đã được chứng minh là có ít khả năng gây PRCA hơn so với r-HuEPO thông thường.

BSTY Bui Phuong Anh – BSTY Huynh The Vinh
Wrocław, Poland

Tham khảo:

Pathologic Basis of Veterinary Disease, 7th Edition

Saunders Handbook of Veterinary Drugs (Fourth Edition), 2016

https://www.mspca.org/angell_services/anemia-of-chronic-kidney-disease-in-cats/

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0195561616300407?via%3Dihub

https://www.marvistavet.com/erythropoietin.pml

Trả lời